Mijn Ex Is de Schuldige. Hoe Je Eigen Aandeel in de Relatiebreuk Erkennen.

Je ex liet je zitten. Je werd gedumpt. Hij/zij beging een grote fout. Dat gaf die zelf toe. En verraadde jou en jullie relatie. Of jouw ex bedroog jou met een ander. Alles is zijn/haar schuld.

Maar klopt dit wel?

In dit artikel bekijken we wat je wint door de verantwoordelijkheid voor jullie relatiebreuk bij je ex te leggen. Maar ook wat je verliest. Vervolgens geven we tips om terug in beheer te komen van je eigen gevoelsleven.

Liefde en haat liggen dicht bij elkaar

Het ene moment is alles koek en ei. Jullie houden zielsveel van elkaar, begrijpen elkaar zonder woorden, vullen elkaar perfect aan en beelden jullie een lange toekomst samen in. Dit is de liefde van je leven. Alles voelt goed en gelukkig.

Het volgend moment, als donderslag bij een heldere hemel, loopt de relatie stuk. De nachtmerrie begint. Ervoor was je in de zevende hemel. Nu ga je door de hel. Je liefste is je ex. Een heks, feeks, of demon, duivel die niets meer goed kan doen en die je met evenveel passie een mes in de rug wil steken.

Het klinkt als iets uit een film, maar menig stelletje ervaart aan de lijve dat liefde en haat heel dicht bij elkaar liggen.

Alle redenen opsommen waarom liefde in haat kantelt leidt ons te ver weg van het onderwerp. Maar je kan wel stellen dat het vrijwel altijd de verdedigingsreactie op een ernstige kwetsuur aan het ego, relatiebeeld of toekomstplannen betreft, al dan niet gecombineerd met een onvermogen om op een gezonde manier met dit type frustratie of tegenslag om te gaan.

Het kan ook deel uitmaken van jouw verwerkingsproces van de breuk. Lees maar eens over woede in ons artikel over liefdesverdriet.

Stop playing the blame game

Wanneer een relatie stukloopt, zet het conflict zich vaak nog even door. En ga je bakkeleien over wiens fout het eigenlijk is.

Schuld toekennen en aanvaarden is een nodige stap in het helen van een relatiebreuk. Maar een welles nietes spelletje, veelvuldig vingerwijzen, en beargumenteren wie het meest schade berokkende, zijn dat daarentegen niet.

Rij jezelf niet vast

“It takes two to tango”, zegt men wel eens. En dat klopt zeker in een liefdesrelatie. Elke partij draagt bij aan het slagen of falen van de relatie.

Wie het meest schuld draagt is weinig relevant. Beide partijen moeten hun eigen aandeel zien.

Het is net zoals de jeep en het modderpad. Weet je wel, waar de jeep die vastraakt het gaspedaal strak ingeduwd houdt en daarbij nog vaster komt te zitten. En in zijn vasthoudendheid het gat steeds dieper graaft.

Terwijl de slimste manier is om de motor even af te zetten en de situatie te bekijken. Om dan pas de problemen op te lossen, zoals de wielas uitgraven en de wieltractie verhogen. En daarna in een lagere versnelling nogmaals te proberen.

Dus na een relatiebreuk moet je evengoed de situatie vanop afstand bekijken, rustig waarnemen waar het fout liep, om van daaruit op zoek te gaan naar oplossingen. Anders dreig je hopeloos komen vast te zitten.

Wat deed jij fout? The wings of the butterfly

“A butterfly can flutter its wings over a flower in China and cause a hurricane in the Caribbean.” Edward Lorenz – Chaos Theory

Je bent er misschien van overtuigd dat jou geen schuld treft. Het is immers overduidelijk dat alle onrecht van je ex komt.

Maar, alles kent een lange aanloop. Je kan niet enkel kijken naar het laatste resultaat of meest extreme gedrag zonder de oorzaken en bijdragende factoren in beschouwing te nemen.

Denk maar aan minder delen of lief zijn tegen je partner omdat je moe bent, waardoor die zich eenzaam en ongewaardeerd gaat voelen. Of minder moeite doen voor elkaar. En voor je het weet komen jullie in een negatieve spiraal terecht waarbij de emotionele afstand tussen jullie steeds groter wordt.

Aanschouw dus niet enkel de grote dingen maar ook de vele kleintjes. Onthou dat iets niet doen of nalaten te doen ook een actie is. Net zoals weigeren te reageren ook een reactie is. Het kan gaan over bepaalde alarmsignalen negeren. Of tegen je buikgevoel ingaan. Maar ook excuses bedenken voor onaanvaardbaar gedrag van je partner. Of toelaten dat een negatief patroon zich vestigt.

Waarom je eigen rol in de relatiebreuk zien belangrijk is

De ogenschijnlijke voordelen van de ander de schuld geven

De ander de schuld geven werkt als een stoplap. Het is een makkelijke manier om je van een hele boel negatieve gevoelens te ontdoen. Je hoeft jezelf geen moeilijke vragen te stellen. Jou treft geen verantwoordelijkheid. Je hoeft niets te doen. Het is een probleem van en voor de ander.

Daarnaast creëert schuld toekennen een vals gevoel van controle over een voor jou erg moeilijke emotionele situatie.

De schuld bij de ander leggen spreekt jezelf vrij. Het geeft jou absolutie van schuld en schaamte.

Dat klinkt misschien goed, maar toch is overmatig vingerwijzen niet aangewezen, en al zeker niet als je ooit je ex terug wil.

De nadelen van de ander de schuld geven

Alle schuld bij de ander leggen is geen goed idee:

• Oppervlakkig. Ten eerste is het vrij oppervlakkig om het falen van een liefdesrelatie – wat dus steeds een complex samenspel tussen twee mensen betreft – toe te schrijven aan het gedrag van slechts een persoon. Logischerwijs kan het ook moeilijk kloppen dat één persoon verantwoordelijk is voor alles wat mis liep in de relatie.
• Slachtofferrol. Ten tweede zal het eenzijdig toekennen van schuld jou vastdrukken in de slachtofferrol. Jou werd onrecht aangedaan en jij kan niks beginnen zonder dat de ander de immensiteit van zijn fout toegeeft en alle misdaden tegen het hart rechtzet.
• Projectie. Ten derde klinkt alle schuld van een gedeeld probleem bij een ander leggen als een vorm van projectie. Waarbij je tracht af te komen van alle nare gevoelens en gedachten die jij voelt door die aan de ander toe te schrijven. Dingen die jij deed, voelt of denkt, dat zijn net de zaken die je je ex verwijt. Opgeruimd staat netjes, zou je denken. Maar projectie werkt zelden voor lang. En wordt meestal snel doorprikt. Het is eigenlijk een vorm van ontkenning van de realiteit van de relatiebreuk.

Het oppervlakkig afschuiven van verantwoordelijkheid, het zich wentelen in de slachtofferrol, en het projecteren van eigen schuld en schaamtegevoelens zorgen voor een vals gevoel van controle en vrijspraak van verantwoordelijkheid. Want tegelijkertijd zet het je vast in een machteloze situatie.

Je eigen aandeel in de breuk erkennen brengt je echter terug naar een positie van kracht en controle. Het zet jou terug in de bestuurszetel van je eigen leven. Wat gebeurde is zo. Maar jij kiest hoe je verder gaat. Enkel van daaruit is de heropbouw van je zelfbeeld en de relatie mogelijk.

“When you stop blaming others for your own suffering and take responsibility for your own happiness, you shift from a place of victimhood to a place of power.”

Wat dan wel?

Analyseer je relatie

Het is uiterst belangrijk dat je een beeld van de relatie verkrijgt dat dichter aansluit bij de realiteit. Zet dus je oogkleppen af. Stel die blik bij die gekleurd wordt door hoge emoties en pijn.

Pluis uit hoe de relatie echt was. Wat ging goed? Waar liep het fout? Dit is nooit slechts één klein ding. Maar kent een lange aanloop. Wat waren de tekens aan de wand?

Daar moet je grip op krijgen. Immers, je geliefde verliezen doet pijn. Maar hem/ haar terugwinnen en opnieuw verliezen doet nog meer pijn.

Let daarbij op voor over-analyseren. Want dat is ook niet de bedoeling. Het gaat eerder over de puzzel in elkaar laten passen door de ontbrekende stukjes aan te vullen.

Zoek naar een goed evenwicht

Beide partijen dragen hun eigen aandeel. Het is daarbij irrelevant wie de grootste fouten maakte en hoe zwaar die doorwegen in het geheel. Want dergelijke redeneringen houden je denken gevangen.

Je wil vooral wegblijven van het scenario waar één partij alle schuld en verantwoordelijkheid draagt. Terwijl de ander met een ‘get out of jail free’ ticket zwaait.

Net zoals jouw ex niet voor alle fouten in de relatie schuldig is, moet jij niet aanvaarden dat alle schuld op jouw schouders geschoven wordt. Niemand hoeft zich een Atlas complex aan te meten en de last van de wereld op hun schouders te torsen.

Ook hier gaat het over eerlijkheid, juistheid en je correct gedragen. En zelfs over een compromis vinden tussen die twee uiteenlopende verhaallijnen zodat die dichter de werkelijkheid benaderen.

Immers, als één partij zich onterecht bejegend voelt gaat dit onderhuids etteren. Afhankelijk van het karakter en geduld van de verantwoordelijkheidsdrager kan dit jaren gedragen worden, maar de prijs betaal je altijd.

Vergeef en herstel

“To forgive is to set a prisoner free and discover that the prisoner was you.” Lewis B. Smedes

Je kan je enorm verraden voelen in je relatie. Of het nu bedrog, overspel of liegen betreft of de kleinere dagelijkse euvels. Zoals dat de ander er nooit is wanneer je hen nodig hebt, je nooit ziet of hoort binnen de relatie, of beslissingen neemt zonder onze gevoelens te respecteren.

Als je goed nadenkt, kan je je eigen aandeel daarin zien. Maar dat lost de gevoelens nog niet op.

Het zal daarvoor belangrijk zijn om de ander te vergeven. Vergeven betekent niet vergeten. Maar wel het loslaten van de negatieve gevoelens die vasthangen aan die situatie.

Je ex is niet de duivel, niet enkel diegene die je pijn bezorgt. Meestal is de toegebrachte pijn onopzettelijk. Een gekwetste persoon die een ander kwetst. Er is geen kwaaie wil in het spel.

Vergeving is broodnodig om te kunnen herstellen. Opdat de focus niet meer ligt op hoe erg ze ons kwetsten en wat zij verkeerd deden. Maar wel op wat je kiest dat de volgende stap is en wat je wil zijn.

Persoonlijke groei

“Blame is simply the discharge of discomfort and pain. It has an inverse relationship with accountability.” Brene Brown

Je ex de schuld geven vermindert jouw ongemak en pijn, maar tegelijkertijd voorkomt het dat je je eigen verantwoordelijkheid aanvaard en beheer over jouw gevoelens en keuzes neemt. Als je persoonlijke verantwoordelijkheid voor je gevoelsleven en gedrag vermijdt, kan je ook niet leren of groeien.

Soms is het goed om even te krabben waar het jeukt. Het korstje komt los van de wonde die te snel wou helen, en de etter komt er uit.

Stilstaan bij alle aspecten van de breuk helpt je vooruit om:

• Jezelf beter te begrijpen, voorbij je blinde vlek.
• Jouw eigen reacties en die van je ex met iets meer afstand en minder emotie te aanschouwen.
• De drijfveren – bewust en onbewust – van beide partijen te doorgronden.
• Groei begint buiten je comfort zone.

Van bitter naar beter

Je ex alle schuld geven en voortdurend vingerwijzen is een slecht idee omdat het jou vastzet in een negatief denkpatroon van waaruit persoonlijke groei en relatieherstel onmogelijk is. Je bent een machteloos slachtoffer.

Die machtspositie verandert als je niet meer kiest om je gal uit te spuwen. Maar wel je mentale energie gebruikt om je eigen aandeel evenwichtig op te nemen, verantwoordelijkheid voor je eigen gevoelsleven te hervatten en te groeien als persoon.

Pas dan wordt je beter in plaats van bitter. En wordt relatieherstel mogelijk.